Hoogsensitiviteit

Wat is hoogsensitiviteit

Mensen verschillen: haarkleur, gezet of dun, grote of kleine neus, etc. Allemaal eigenschappen waarmee we worden geboren. Zo is het ene mens ook veel gevoeliger dan de ander. De Amerikaanse psychologe Elaine Aron introduceerde eind vorige eeuw de begrippen “hoogsensitiviteit” en “highly sensitive people”, afgekort ook wel HSP genoemd. Zij geeft aan dat één op de vijf mensen hoogsensitief oftewel hooggevoelig is. Het is waarschijnlijk een erfelijke eigenschap, die evenveel voorkomt onder mannen als vrouwen.

Een hooggevoelig persoon is iemand die gevoeliger is voor indrukken (prikkels) en meer subtieler nuances waarneemt dan een gemiddeld mens. Elk moment van de dag doen we indrukken op via onze zintuigen: horen, zien, ruiken, proeven en voelen. Een HSP ervaart deze indrukken veel intenser dan gemiddeld. Ze ontvangen veel meer en sterker de signalen uit de omgeving. Wat anderen “normaal” vinden zoals grote mensenmassa’s of harde muziek, kan voor veel hoogsensitieve mensen al snel te veel zijn. Zij raken daar veel sneller van uit balans en hebben meer tijd nodig om hiervan te herstellen.

Maar ook ons eigen lichaam geeft prikkels af: de darmen dat je naar de wc moet, de maag dat je honger hebt, je spieren dat ze pijn hebben etc. Al deze indrukken/prikkels van buitenaf dan wel van binnenuit worden verwerkt door het zenuwstelsel. Kort gezegd hebben hoogsensitieve mensen een veel gevoeliger zenuwstelsel dan niet-hspers.

Bij hoogsensitieve mensen zijn de zintuigen sterk gevoelig voor prikkels en is de verwerking van de prikkels in lichaam en geest gevoeliger, heftiger en gedetailleerder. Door deze “gave om op te merken” komt er veel van de buitenwereld naar binnen. Daardoor hebben de hersenen van een hoogsensitief persoon meer signalen te verwerken en raakt deze persoon sneller overprikkeld.

Hooggevoeligheid kan sterk van invloed zijn op werk, het persoonlijk leven en relaties. Het is een eigenschap die in onze hectische, westerse maatschappij, waar de nadruk ligt op verstand en ratio, niet erg wordt gewaardeerd. Veel hooggevoelige mensen ervaren in eerste instantie dan ook last van hun eigenschap en vragen zich af wat er mis is met hen. Zij hebben de neiging zichzelf te willen veranderen en hun eigenschap te onderdrukken of negeren.

Door het bewust omgaan en accepteren van de eigen hooggevoeligheid kan hoogsensitiviteit van een valkuil en/of een last, tot een kwaliteit en een gave worden.